ima ima ima, allemaal plaatsen met ima's!
Door: Trudy en Arlo
Blijf op de hoogte en volg Trudy
10 November 2014 | Japan, Tokio
1-11 zaterdag
Naoshima, een eiland met allerlei kunst, neergedwarreld en overal te zien. Hier willen we vroeg zijn, want de volgende dag gaan we gewoon weer naar het volgende hoogtepunt. Bij het reserveren van de stoeltjes voor de trein lopen we tegen het eerste manco aan. De trein van Osaka naar Kagoshima is populair en niet al te lang, dus het beestje is vol. Onze ideale aansluiting dreigt in het water te vallen. Alhoewel de reserved seats gedeeltes vol zitten ( in de treinen worden er altijd een aantal wagons bestemd om stoelen te reserveren, een aantal wagons laten ze open, op populairen tijden waar je niet een stoel kon reserveren kun je maar beter vroeg op het station zijn, zodat je toch mee mag) en de rij voor de nonreserved gigantisch is, kunnen we toch mee, ook al moeten we staan. Denkend aan de NS en hopend dat de 300 kilometer per uur tuffende trein niet uit het spoor tikt (want hoe houd je je vast?) komen we aan in ons overstap station. Het noodlot slaat hier toe. De trein heeft vertraging (en dat in Japan: maar er komt niemand huilend vertellen dat de trein te laat is, niemand gaat op het spoor liggen om te wachten op een trein die er aan komt, de tijden zijn veranderd)! Wel 12 minuten en het wordt gewoon aangekondigd via de omroepinstallatie. Net alsof het normaal is. Door die 12 minuten vertraging missen we allerlei aansluitingen, waardoor we uiteindelijk 2,5 uur later op 't eilandje aankomen. De trein- en bootmaatschappij werken niet samen en dat blijkt. Zie een stuk uit de dienstregeling. De trein komt aan om 12.35, de boot vertrekt om 12.30. De trein komt aan om 13.35, de boot vertrekt om 13.30. Japanners zijn er van overtuigd dat je een uur nodig hebt om van trein naar boot te komen (wat op vijf minuten lopen ligt). We hebben dit fenomeen vaker gezien, ook bij de treinen. Vraag altijd door bij een station wanneer een trein gaat. De eerste optie die ze aandragen is vaak een latere trein omdat ze denken dat je minimaal 40 minuten nodig hebt om het perron te vinden.
Naoshima, vroeger een visserseiland en net als zoveel eilanden liep de bevolking weg en was er geen zak te doen. Men besloot dat het tijd was voor wat opleuking en wel in de vorm van kunst. Kunst is relatief goedkoop, je geeft een kunstenaar een huis en wat te eten en ze gaan aan de slag. Wanneer je meerdere kunstenaars bij elkaar plaatst, steken ze elkaar nog aan want ze willen niet voor elkaar onder doen. Zo gezegd, zo gedaan. Op Naoshima hebben ze een zestal oude gebouwen, meest huizen aan kunstenaars gegeven om er iets leuks van te brouwen, "the arthouse project". De ene kunstenaar heeft daar iets beters mee gedaan dan de andere, maar het is toch zeker de moeite waard om hier een kijkje te nemen. Een tempel is omgebouwd door een grot eronder te bouwen met een verrassende touch (wat het is verraden we niet), en een ander huis bevat bijvoorbeeld een replica van het vrijheidsbeeld. Op schaal dan, want zo groot was het huis niet.
Wat kun je verder doen op Naoshima: er zijn drie a vier musea gewijd aan specifieke artiesten, enkele kunstenaars (er hangen zeven Waterlelie schilderijen van Monet: wat moet die man een tijd hebben gehad vroeger dat hij zoveel schilderijen maakte van 1 onderwerp) of moderne kunst. Overigens moet je bij sommige musea goed zoeken want bordjes zijn onduidelijk op het eiland. Daarnaast kun je op Naoshima badderen en wel in het raarste badhuis van Japan: heb e ooit in bad willen zitten met een groot beeld van een levensechte olifant boven je? Het kan hier. Dat in combinatie met neonlicht en allerlei psychedelische kleurbelevingen. Ook heb je de kans om op de foto te gaan met grote pompoenen in rood en zwart geschilderd en kun je beeldentuinen in popart en moderne kunstvormen bezoeken). Alles bij elkaar een aangename afwisseling op het toeristische decor van de afgelopen weken.
Overigens is het eiland goed rond te lopen, we hebben het uitgeprobeerd doordat routes onduidelijk waren. Soms word je wel in een keer opgepikt door een local die je meeneemt voor een lift en zelfs voor je omrijdt, maar dat moet je voor lief nemen. Het voordeel van lopen is dat je op dit eiland wasberen tegen kunt komen. De locals zijn niet blij met wasberen omdat deze katten lastig vallen. Onze eigenaar van de guesthouse (een huis dat af en toe door kunstenaars wordt bewoond en af en toe door toeristen) beweert dit en houdt haar katten 's nachts angstvallig binnen.
2 november
Het ontbijt vindt plaats met twee Amerikanen waarbij we onze ervaringen over Japan en de VS uitwisselen. We zijn het er over eens dat er in de VS veel dikke mensen zijn en Japanners te vriendelijk zijn en zwaar naief en daarom wel op groepsrondreizen moeten gaan. Gaan ze alleen dan worden ze zeker overvallen en beroofd. We verbazen ons collectief over hoe weinig je hier op je spullen hoeft te letten (portemonnee in achterzak, achter in de rugzak, rugzak ergens neerzetten en tien meter weg lopen, er gebeurt niks). Geen wonder dat de Japanner enkel in groepsreizen de rest van de inderdaad boze buitenwereld bezoekt. Het korte bezoek aan Naoshima komt alweer tot een eind. Op naar het volgende eilandje: Miyajima. Waar Naoshima gelijk staat aan kunst en toch ook rust is Miyajima het tegenovergesteld: drukte en toeristisch vermaak (in ieder geval tot een uur of 5, daarover later meer). Waaro is het hier dan zo druk? Vanwege een torii gate. De inari tempel in kyoto heeft er letterlijk duizenden en hier staat er 1. Echter, deze ene torii gate is benoemd tot en van de drie mooiste zichten van Japan, een icoon in eigen land en elke Japanner moet dit beestje een keer (of tien keer) hebben gezien. Het gevolg: hordes Japanners, vooral in het weekend. Het toeval wil dat we op zondag naar Miyajima gaan, maar we kiezen voor een andere benaderingstactiek. We komen later in de middag aan, gebruiken het eind van de middag en de volgende ochtend voor ons bezoek waarna we de volgende dag in de middag weggaan. Zo kunnen we in de luwte opereren van de Japanse heavy traffic tijdstippen.
De reistijd is beperkt dus hebben we een afleiding nodig voordat we richting Miyajima gaan. De keuze is gevallen op Okayama, een grote stad recht boven Naoshima, bekend vanwege zijn tuin (een van de drie mooiste van Japan, jawel!) en het aangrenzende kasteeltje. De tuin heet Keroku-en, al snel verbasterd tot Karaoketuin en is zo speciaal omdat deze, in tegenstelling tot veel Japanse tuinen, gebruik maakt van gras en gazons (lucky us, want dat kennen we helemaal niet in Europa!). Voor de Japanners is dit compleet anders dan normaal, voor ons is het net alsof je in het Noorderplantsoen, stadspark of ieder ander park loopt. Alleen doe je dat hier met Japanners, toch wel rare grillige boompjes en andere begroeiing rondom en een Japans kasteeltje dat over de tuin kijkt. Een mooie tuin maar niet spectaculair Japans door gebruik van gras. Van de tuin naar het kasteel en daar doen ze iets met imagineering: oftewel anders beleven en kijken. Wat houdt dit in dit geval in? Een psychedelische tent waar op de muren vragen van mensen worden geprojecteerd: ben je zoekend naar vragen zonder antwoorden? Hier moet je zijn! Maar een hoogtepunt is een set van 12 tafeltennistafels opgesteld vlak voor het kasteel. De tafels gemaakt van reflecterend metaal waarin je de weerspiegeling van het kasteel nog een keer kunt bewonderen. Natuurlijk kunnen we de verleiding niet weerstaan en is het tafeltennis tijd. We blijken het beter te kunnen dan de gemiddelde Japanner en ook Beesje speelt fanatiek mee.
Het centrum van Okayama kent verder verspreide marktjes waar lokaal eten en handgemaakte dingetjes worden uitgestald en op het station vinden we zelfs een bakker met brood. Okayama is met andere woorden een aanrader.
De trein gaat van Okayama naar Hiroshima, bekend van een van de twee atoombommen uit de tweede wereldoorlog. We gebruiken Hiroshima alleen als doorvoerhaven en tuffen richting Miyajima-guchi waar het bootje naar Miyajima gaat. Dit bootje is een doorlopende ferryverbinding die elke tien minuten gaat vanuit twee verschillende terminals, daarmee aangevend dat dit een populaire verbinding is. Soms zijn er nog te weinig boten (vgl. Amalandboot) om het volk van de ene naar de andere kant te brengen. Wij zijn relatief laat en de nieuwe aanvoer van mensen is beperkt, de tactiek wordt als succes bestempeld.
Miyajima eiland: je komt aan en het eerste wat je opvalt zijn de mensen, zoveel mensen en ze drommen allemaal samen rond het baaitje van de torii gate. De welbekende poses (peace teken) worden weer aangenomen nadat mensen geduldig in een rij hebben gewacht vanwaar het beste uitzicht wordt verkregen op de torii. De torii gate is overigens oud. Ik ving op 12e eeuw gebouwd en bij laag water kun je naar de gate lopen, bij hoog water staat deze gedeeltelijk onder water. Het is de 8e torii gate die er op dit moment staat want af en toe moet een nieuwe gemaakt worden. We lopen richting onze overnachtingsste en deze is moeilijk te vinden. Japanners zijn altijd bereid om je te helpen een lokatie te vinden (let op: ook als ze het niet weten zullen ze je overtuigd een kant opsturen en ben je uren rondjes aan het lopen). Ons Guesthouse blijkt een luxe villa met kamers in de verhuur voor toeristen en een alleraardigste man die trots is op Japan en zijn eiland en toeristen deze beleving mee wil geven. Je mag het elektrische piano en de gitaar gebruiken, de keuken staat tot onze beschikking en de mega flatscreen ook. Aanlokkelijk maar eerst toeristisch doen!
Miyajima kent ook tempels (verrassing), een berg met kabelbaan en herten (zie Nara). Bovenop de berg kun je apen vinden. We checken eerst een tempel met uitzicht op de torii gate, want het is al half vijf en nog een uur en het is donker. Deze tempel wordt voornamelijk gebruikt als de plek waar je vanaf het eiland een foto moet maken van, jawel, de torii gate, met een peace teken, terwijl iemand "Say cheese" zegt. Dit wordt zeer zeer zeer zeer veel gedaan. De tempel is anders dan andere tempels, omdat deze boven de branding van de zee licht en bestaat uit boardwalks: je hoeft je schoenen ook niet uit te doen hier.
Na deze sympathieke tempel is het tijd voor wat winkels en op zoek naar eten. Hier zie je dat Miyajima een dagbestemming is. De tempels zijn dicht, het wordt donker, mensen gaan naar huis. De winkels gooien de boel op slot om 6 uur waarna de restaurants volgen. Wat er over blijft is weinig. Maar onze gastheer heeft ons een lijstje gegeven met de 7 restaurants die laat open blijven. We lopen rond op zoek naar onze eet bestemming en raad eens: het wordt restaurant nummer 7. Dit restaurant heeft drie tafels, verkoopt knoflookbrood, creme brulee en pasta. M.a.w. de beste greep tot nu toe in de vakantie. Huilend vallen we de kok in de armen na dit feestmaal en gaan de wandeling aan van 200 meter naar onze slaapplek.
Observaties
- Zeep uit pompjes is erg dun. Het lijkt verdunt met water. De zeeppompjes die je bij veel toiletten tegenkomt zijn initieel moeilijk te begrijpen. Knijpen in de flesjes zorgt er niet voor dat er zeep uit komt. Kwaad er tegen praten ook niet. Aan de onderkant zit een tuitje dat je wat in moet drukken. Dan heb je zeep.
- Kranen werken hier andersom bij sommige soort kranen. Om de kraan aan te doen druk je de tap naar beneden. Sluiten is naar boven halen van de tap. Andersom dan bij ons. Het leukste effect is wanneer de kraan aan is en je de kraan uit wilt doen en deze dus vol overtuiging keihard aanzet.
3 november
We gaan het doen, ja, het moet lukken. Drie festivals in 24 uur tijd. We beginnen deze middag in Miyajima en eindigen morgen in Karatsu bij het Karatsu Konchi festival. Maar eerst het eerste doel van de dag en het grote struikelblok. Ontbijten in de keuken in Japan met dingen die we zelf mogen pakken en gebruiken. De keuken is dummy proof gemaakt door allerlei plaatjes die op deuren en kasten zijn geplakt en waarmee wordt aangegeven wat er achter het deurtje schuilt. Er zijn geplastificeerde papieren aangemaakt met uitleg hoe de koffiezetter, bakplaat etc te gebruiken. Maar er werd niet gerekend op deze twee dummies. Ja, brood toasten kan iedereen, dat lukt ons ook, margarine pakken uit de koelkast en jam er op klappen lukt ook. Maar koffiezetten blijkt een moeilijke horde. De essentie is: probeer zoveel mogelijk knopjes uit die je ziet, uiteindelijk gebeurt er iets. Tru had haar zinnen gezet op een lokale Japanse lekkernij: okonomiyaki, basically een soort van pannenkoek met groente/vis/zeevruchten/vlees erdoor met een saus erover. Dat ding moest op de grillplaat. Een tiental minuten later hadden we lekkere chinese groentesoep klaargemaakt op de grillplaat. Positief is: we hadden door hoe de grillplaat te gebruiken. Na een hernieuwde poging om okonomiyaki te vinden in de diepvries gingen we voor poging twee en die was wel goed. Hoe was je Okonomiyaki? Niet jakkie, best goed. Opvallend punt tijdens het ontbijt. We ontbeten samen met twee Fransen die goed Engels konden en die aardig waren, het kan wel!
Ok, het is nog voor tien uur, Het is nog rustig. Op naar de eerste stop: een nature trail. Een voorstelling werd gemaakt van een jungle pad vol diertjes waarbij we glibberend over boomstronken ons een weg moeten banen over het eiland. Nee, het is een wandelpad waar je naar bomen kunt kijken en minder herten ziet dan in het dorp. Het pad leidt ons wel naar een tempel. Deze tempel blijkt een verrassing en heeft werkelijk alles: souvenirstands met antiek waar we de beste man met een smile achter laten, honderden lichtjes in een grot, honderden beeldjes van buddha met gebreide mutsjes, uitzichten, klokken die je mag luiden, rammelaars die je mag laten rammelen en maar een klein deel waar de schoenen uit moeten. We benoemden de Daisho-in tot ultieme Japan tempel waar het rustig is en alles mag. We spenderen hier dan ook ruim anderhalf uur en vervelen ons geen tel.
Beneden bij het strand lopen we richting de torii gate want het is laag water. Dit is een populaire lokatie getuige de honderden Japanners die al bezit hebben genomen van het zand rondom de gate. Overigens is dit de enige plek geweest is Japan waar we echt het gevoel hadden: hier is het druk. Iets verderop is een tempel en daar beginnen ze om 13.00 uur aan een oud ritueel. Kobo Dashi is ook hier geweest (hij heeft het druk gehad) en heeft een vuurtje gestookt. Dit vuurtje brandt 1200 jaar onafgebroken en elke jaar wordt vanuit dit vuur een vuurritueel uitgevoerd. Monniken steken een stapel coniferentakken in brand. Waarom coniferen vraag je je af? Goede vraag, want deze branden niet zo lekker en geven eerst heel veel rook. Dat hebben we gemerkt. Het is onderdeel van het interactieve deel: zet het publiek in de rook en betrek ze op deze wijze innig bij dit ritueel. Hoestend en proestend met ogen die branden van de rook zet je door. Als het echt brandt wordt het wel minder met de rook. Dat klopt, maar het wordt te heet voor het publiek wanneer je vooraan staat (getuige ook de brandwond die Tru oploopt door as dat op haar valt). Wil je geroosterd worden, dan blijf je vooraan staan. Opvallend is dat Japanners die vooraan staan minder aanstalten maken om mensen terug te duwen naar de koelte. Tru zet een aantal meter mensen verder naar achter en redt hen van een aantal tweedegraads brandwonden. Dit vuur wordt gebruikt om te zuiveren (de bekende bordjes met wensen gaan in de fik) en daarna worden de kolen gebruikt om over te lopen. Het publiek mag meedoen wanneer men dit wil.
We nemen afscheid van Miyajima en onze gastvrije gastheer, werkelijk waar number 1 in Japan tav overnachtingsplekken. Het is tijd om naar de overkant te gaan en ons richting Saga te begeven: waarom? Voor het tweede festival binnen 24 uur. Het international balloon fiesta. HEte luchtballonnen vanuit de hele wereld komen bij elkaar om aan racen te doen en 's avonds een lichtshow te geven met hun branders. De racen maken ons weinig uit maar de lichtshow gaan we voor. De trein lijkt wederom een horde. De reserved seats zijn vol maar we besluiten de nonreserved te gaan checken. De non reserved blijkt volledig leeg te zijn en we kunnen dus zonder issues aan boord. De treinen richting Kyushu zijn overigens nieuwer dan de andere en stoelen zijn soms erg ruim. Zo ruim, dat je bijna niet weet hoe je er in moet gaan zitten want er zijn zoveel mogelijkheden.
Wat is er naast ballonnen te beleven in Saga? Volgens ons niet veel, de stad is niet heel erg aantrekkelijk, overnachtingsmogelijkheden zijn beperkt en alles staat in het teken van de ballonnen. Omdat er maar beperkte overnachtingsplekken zijn komt er een kink in een constante die we tot nu toe hadden gehanteerd: geen Japans guesthouse of Ryokan maar Comfort Hotel a la Amerikaans concept. Een voordeel: je kunt je schoenen binnen aanhouden, een ander voordeel is je eigen douche en toilet naast je kamer. Een nadeel: de gemiddelde bezemkast heeft meer ruimte. Je dropt je tassen in het gangpad, springt op bed en vraagt je daarna af hoe je ooit weer van het bed afkomt en je kamer uit komt. Vanuit ons hotel overbruggen we de enorme afstand naar het station (2 minuten) en dan aan boord van trein naar het terrein. Het festivalterrein doet zijn naam eer aan. Kleine en grote tenten wisselen elkaar af. Er is een junkfood boulevard waar je Japanse junk soort eten kunt checken en bandjes spelen op verschillende podia. Aan een van de uiteinden van het terrein maken een paar ballonnen zich klaar voor het spektakel maar er is nog tijd genoeg om een verkenning te maken van het junkfood spektakel dat wordt aangeboden. Okonomiyaki en balletjes gevuld met octopus en veel saus meuk er over, gecombineerd met een lemonade uit een plastic zak zorgt voor een goede bodem.
HEt lichtspektakel gaat beginnen, de ballonnen staan opgesteld. Een band speelt een deuntje en op dit deuntje schieten ballonnen hun gasflessen open. Je kunt niet tussen de ballonnen doorlopen, er is een gigantische dijk waarop tribunes zijn gezet waar je over de hele lengte van dit spektakel de ballonnen kunt bekijken. Een soort van snelweg loopt tussen de tribune en de ballonnen waarover je kunt flaneren en naar de ballonnen kunt kijken. Het is opletten geblazen wanneer de presentatrice , ichi, ni, san (1,2,3) roept, want dan gaan alle ballonnen tegelijk aan. Het spaktakel duurt 45 minuten afgesloten met vuurwerk en de hele meute zet zich in beweging richting stationnetje dat een keer per jaar wordt gebruikt voor dit festival, resulterend in een menselijke file van ruim een kilometer. We besluiten het festivalterrein nader te onderzoeken en zien spelletjes, meer eten en drank dat je kunt kopen. De rij wordt voor onze richting nog niet korter, maar de andere kant op met de trein is leeg. We hebben toch een treinpas en gaan de andere kant op en stappen op het 1e station uit om de omgekeerde reis daar uit te voeren. Jammergenoeg stappen we uit om een tijdstip dat we daar nog 40 minuten moeten wachten en ons plan van tijdwinst volledig misloopt. Terug bij de ballonnen is de rij zo ongeveer opgelost (onze trein stroomt nog wel vol) en hier kunnen we dus getuige zijn van een staaltje Japanse efficientie (poof, weg is de rij of misschien passen er gewoon meer Japanners in een trein).
Japans is op zich niet een moeilijke taal. Alleen lijken veel woorden op elkaar en is het schrift niet te begrijpen. Een van de weinige dingen die we kunnen is tellen. Heel handig om aan te geven dat je niet 1 maar 2 keer noedels wilt. Van 1 tot en met 10:
ichi; ni; san; yon; go; roku; nana; hachi; kyu; yuu. Je kunt dit overigens ook met vingers aanduiden. Daarnaast zijn belangrijk goedendag (konnichiwa), goedenavond (konbanwa), goedenmorgen (ohayo), dank u wel (arrigato). Laat op deze woorden Gozaimasu (u spreek je hier niet uit, waarom weet ik niet) volgen en je bent alweer wat beleefder richting Japanners.
4 november
Het Comfort hotel verrast ons met ontbijt. En nee, niet een van die slechte Amerikaanse meuk ontbijten waar je een verlopen donut, met slappe koffie krijgt aangevuld met wafels uit vage wafelmix die je zelf in een wafelijzer klaar maakt. Nee, dit een buffet met keuze uit yoghurt, brood, Japanse stuff, soepen etc. We slaan stijl achterover van verbazing. Een compliment richting dit etablissement. Wanneer je uit je kamer weet te komen, dan word je ook beloond. Alleen de jus is flink aangelengd met water. Je moet kritisch blijven ook bij dit soort meevallers. Wel jammer dat je niet zelf zo'n slechte wafel in elkaar mocht zetten met Japanse wafelmix overigens.
De tassen laten we achter want we gaan heen en weren richting Karatsu. Het festival daar vindt over drie dagen verspreid plaats en vandaag is de laatste dag waarop van 10.30 tot 16.30 een aantal draagbare praalwagens door het dorp worden gesleept onder het genot van sake. Zonder sake houd je het niet vol om drie dagen lang met een dergelijk gewicht rond te lopen in je dorp. Het festival zelf kent een climax op een avondronde door het dorp, maar dit viel tegelijk met ballonnen, wat zou je zelf kiezen wanneer je de keuze had tussen ballonnen kijken en onbeperkt sake drinken in een dorp vol Japanners?
We kozen een strategische plek waar de optocht over een 40 minuten langs zou komen. De plek was op een brug en lekker rustig. Tien minuten voordat de optocht begon werd echter duidelijk dat je niet op de brug mocht staan (daarom was het daar zo rustig) en propten ons tussen het publiek op de voorste rij. Ik zekte propte maar het was nog steeds op een vrij rustig stuk in vergelijking met de rijen diktes die verderop stonden. Tegenover ons stond een vat met sake dat bedoeld was voor een aantal dragers met een aantal enthousiaste dames achter het vat met houten scheplepels. Op een gegeven moment tijdens de parade begonnen ze ineens enthousiast bekertjes vol te gooien met hun sheplepel (een voor een, niet heel efficient of snel), want hun draagwagen kwam er aan. Elke draagwagen vertegenwoordigt een wijk. Een keer per jaar komen deze dan uit de opslag, worden afgestoft en gaan met veel lawaai door het dorp. Toen de draagwagen van 'onze' wijk langskwam werd het gezang van "HIJA HIJA" harder en enthousiaster (ze wisten dat ze sake zouden krijgen). En jawel de bekertjes sake werden uitgedeeld (ook aan ons: dit was overigens de beste sake van de reis tot nu toe. Zoet maar niet te zoet, lekker weg te drinken in de ochtend). Vanaf de wagen werden snoepjes uitgestrooid over de buurt (nou ja snoepjes, grote gekleurde pepernoten gemaakt van rijst zonder smaak) en de parade kwam een aantal minuten tot stilstand zodat de buurt op en top kon genieten van hun wagen. In totaal kwamen een stuk of tien wagens langs, mooi gedecoreerd, gesleept door een lange rij mensen (kinderen en mannen) en geduwd door een paar man, allemaal verkleed in kimono outift. Overigens mogen de vrouwen niet meedoen aan dit soort rituele activiteiten aangezien ze onrein zijn. Elk geloof heeft zo zijn eigenaardigheden. Daarmee halen we wel ons doel van 3 festivals binnen 24 uur.
De weg terug in de trein ging vlot (zoals bijna altijd in Japan) en onze tassen waren nog aanwezig in het Comfort hotel. Op naar Kumamoto! Kumamoto, welbekend vanwege zijn oude kasteel dat het speelveld was van de laatste samurai opstand. Uiteindelijk werden de samurai daar voorgoed verslagen door het moderne Japanse leger en het kasteel werd in de as gelegd. Maar, natuurlijk werd het herbouwd en het is een van de grootste van het land (het komt vast voor op een lijstje van drie). Kumamoto bleek ook nog de bakermat te zijn van Kumamon, een alleraardigst zwart mascotte beertje dat op elke automaat en in elke winkel staat en geld als de officiele mascotte van Kumamoto en je aanzet tot vooral meer consumeren en kopen. Volgens mij zag ik Kumamon Coca-cola, Marlboro, rijst, karaoke en sake aanprijzen. Een zeer sympathieke beer. We zouden in Nederland ook dergelijke mascottes moeten adopteren en deze wiet, kaas, klompen en fietsen laten aanprijzen.
Het kasteel werd tegen de schemering bezocht en daarna was het tijd om wat te eten. De keuze is reuze in Kumamoto en dus werd het vandaag pizza (we zien een kentering in de toename van traditionele Japanse gerechten). Het was wel een pizza die in de top drie van slechtste pizza's uit een restaurant binnekomt. Nummer 1 is nog altijd Cici's pizza uit Orlando (welcome to Cici’s pizza....bleghhh), nummer 2 deze, nummer 3 een pizza uit een obscuur 4 Euro restaurant voor elke pizza in Groningen waar je anderhalf uur op moest wachten.
Slapen deden we in een guesthouse, een zeer interessant guesthouse waar de kamer net zo groot was als de twee tatami's waar we op gingen slapen. De tassen gingen tegenover in een aparte tassenkast, want daar was geen ruimte meer voor op de grond. Wat je ook in dit guesthouse kunt doen is schoenen en t-shirts en sjalen zelf bedrukken in de kelder. De kelder is diep en ligt onder de keuken. We hebben een jongedame de kelder zien ingaan. Of ze op een later moment weer boven is gekomen, is ons onbekend.
Naoshima, een eiland met allerlei kunst, neergedwarreld en overal te zien. Hier willen we vroeg zijn, want de volgende dag gaan we gewoon weer naar het volgende hoogtepunt. Bij het reserveren van de stoeltjes voor de trein lopen we tegen het eerste manco aan. De trein van Osaka naar Kagoshima is populair en niet al te lang, dus het beestje is vol. Onze ideale aansluiting dreigt in het water te vallen. Alhoewel de reserved seats gedeeltes vol zitten ( in de treinen worden er altijd een aantal wagons bestemd om stoelen te reserveren, een aantal wagons laten ze open, op populairen tijden waar je niet een stoel kon reserveren kun je maar beter vroeg op het station zijn, zodat je toch mee mag) en de rij voor de nonreserved gigantisch is, kunnen we toch mee, ook al moeten we staan. Denkend aan de NS en hopend dat de 300 kilometer per uur tuffende trein niet uit het spoor tikt (want hoe houd je je vast?) komen we aan in ons overstap station. Het noodlot slaat hier toe. De trein heeft vertraging (en dat in Japan: maar er komt niemand huilend vertellen dat de trein te laat is, niemand gaat op het spoor liggen om te wachten op een trein die er aan komt, de tijden zijn veranderd)! Wel 12 minuten en het wordt gewoon aangekondigd via de omroepinstallatie. Net alsof het normaal is. Door die 12 minuten vertraging missen we allerlei aansluitingen, waardoor we uiteindelijk 2,5 uur later op 't eilandje aankomen. De trein- en bootmaatschappij werken niet samen en dat blijkt. Zie een stuk uit de dienstregeling. De trein komt aan om 12.35, de boot vertrekt om 12.30. De trein komt aan om 13.35, de boot vertrekt om 13.30. Japanners zijn er van overtuigd dat je een uur nodig hebt om van trein naar boot te komen (wat op vijf minuten lopen ligt). We hebben dit fenomeen vaker gezien, ook bij de treinen. Vraag altijd door bij een station wanneer een trein gaat. De eerste optie die ze aandragen is vaak een latere trein omdat ze denken dat je minimaal 40 minuten nodig hebt om het perron te vinden.
Naoshima, vroeger een visserseiland en net als zoveel eilanden liep de bevolking weg en was er geen zak te doen. Men besloot dat het tijd was voor wat opleuking en wel in de vorm van kunst. Kunst is relatief goedkoop, je geeft een kunstenaar een huis en wat te eten en ze gaan aan de slag. Wanneer je meerdere kunstenaars bij elkaar plaatst, steken ze elkaar nog aan want ze willen niet voor elkaar onder doen. Zo gezegd, zo gedaan. Op Naoshima hebben ze een zestal oude gebouwen, meest huizen aan kunstenaars gegeven om er iets leuks van te brouwen, "the arthouse project". De ene kunstenaar heeft daar iets beters mee gedaan dan de andere, maar het is toch zeker de moeite waard om hier een kijkje te nemen. Een tempel is omgebouwd door een grot eronder te bouwen met een verrassende touch (wat het is verraden we niet), en een ander huis bevat bijvoorbeeld een replica van het vrijheidsbeeld. Op schaal dan, want zo groot was het huis niet.
Wat kun je verder doen op Naoshima: er zijn drie a vier musea gewijd aan specifieke artiesten, enkele kunstenaars (er hangen zeven Waterlelie schilderijen van Monet: wat moet die man een tijd hebben gehad vroeger dat hij zoveel schilderijen maakte van 1 onderwerp) of moderne kunst. Overigens moet je bij sommige musea goed zoeken want bordjes zijn onduidelijk op het eiland. Daarnaast kun je op Naoshima badderen en wel in het raarste badhuis van Japan: heb e ooit in bad willen zitten met een groot beeld van een levensechte olifant boven je? Het kan hier. Dat in combinatie met neonlicht en allerlei psychedelische kleurbelevingen. Ook heb je de kans om op de foto te gaan met grote pompoenen in rood en zwart geschilderd en kun je beeldentuinen in popart en moderne kunstvormen bezoeken). Alles bij elkaar een aangename afwisseling op het toeristische decor van de afgelopen weken.
Overigens is het eiland goed rond te lopen, we hebben het uitgeprobeerd doordat routes onduidelijk waren. Soms word je wel in een keer opgepikt door een local die je meeneemt voor een lift en zelfs voor je omrijdt, maar dat moet je voor lief nemen. Het voordeel van lopen is dat je op dit eiland wasberen tegen kunt komen. De locals zijn niet blij met wasberen omdat deze katten lastig vallen. Onze eigenaar van de guesthouse (een huis dat af en toe door kunstenaars wordt bewoond en af en toe door toeristen) beweert dit en houdt haar katten 's nachts angstvallig binnen.
2 november
Het ontbijt vindt plaats met twee Amerikanen waarbij we onze ervaringen over Japan en de VS uitwisselen. We zijn het er over eens dat er in de VS veel dikke mensen zijn en Japanners te vriendelijk zijn en zwaar naief en daarom wel op groepsrondreizen moeten gaan. Gaan ze alleen dan worden ze zeker overvallen en beroofd. We verbazen ons collectief over hoe weinig je hier op je spullen hoeft te letten (portemonnee in achterzak, achter in de rugzak, rugzak ergens neerzetten en tien meter weg lopen, er gebeurt niks). Geen wonder dat de Japanner enkel in groepsreizen de rest van de inderdaad boze buitenwereld bezoekt. Het korte bezoek aan Naoshima komt alweer tot een eind. Op naar het volgende eilandje: Miyajima. Waar Naoshima gelijk staat aan kunst en toch ook rust is Miyajima het tegenovergesteld: drukte en toeristisch vermaak (in ieder geval tot een uur of 5, daarover later meer). Waaro is het hier dan zo druk? Vanwege een torii gate. De inari tempel in kyoto heeft er letterlijk duizenden en hier staat er 1. Echter, deze ene torii gate is benoemd tot en van de drie mooiste zichten van Japan, een icoon in eigen land en elke Japanner moet dit beestje een keer (of tien keer) hebben gezien. Het gevolg: hordes Japanners, vooral in het weekend. Het toeval wil dat we op zondag naar Miyajima gaan, maar we kiezen voor een andere benaderingstactiek. We komen later in de middag aan, gebruiken het eind van de middag en de volgende ochtend voor ons bezoek waarna we de volgende dag in de middag weggaan. Zo kunnen we in de luwte opereren van de Japanse heavy traffic tijdstippen.
De reistijd is beperkt dus hebben we een afleiding nodig voordat we richting Miyajima gaan. De keuze is gevallen op Okayama, een grote stad recht boven Naoshima, bekend vanwege zijn tuin (een van de drie mooiste van Japan, jawel!) en het aangrenzende kasteeltje. De tuin heet Keroku-en, al snel verbasterd tot Karaoketuin en is zo speciaal omdat deze, in tegenstelling tot veel Japanse tuinen, gebruik maakt van gras en gazons (lucky us, want dat kennen we helemaal niet in Europa!). Voor de Japanners is dit compleet anders dan normaal, voor ons is het net alsof je in het Noorderplantsoen, stadspark of ieder ander park loopt. Alleen doe je dat hier met Japanners, toch wel rare grillige boompjes en andere begroeiing rondom en een Japans kasteeltje dat over de tuin kijkt. Een mooie tuin maar niet spectaculair Japans door gebruik van gras. Van de tuin naar het kasteel en daar doen ze iets met imagineering: oftewel anders beleven en kijken. Wat houdt dit in dit geval in? Een psychedelische tent waar op de muren vragen van mensen worden geprojecteerd: ben je zoekend naar vragen zonder antwoorden? Hier moet je zijn! Maar een hoogtepunt is een set van 12 tafeltennistafels opgesteld vlak voor het kasteel. De tafels gemaakt van reflecterend metaal waarin je de weerspiegeling van het kasteel nog een keer kunt bewonderen. Natuurlijk kunnen we de verleiding niet weerstaan en is het tafeltennis tijd. We blijken het beter te kunnen dan de gemiddelde Japanner en ook Beesje speelt fanatiek mee.
Het centrum van Okayama kent verder verspreide marktjes waar lokaal eten en handgemaakte dingetjes worden uitgestald en op het station vinden we zelfs een bakker met brood. Okayama is met andere woorden een aanrader.
De trein gaat van Okayama naar Hiroshima, bekend van een van de twee atoombommen uit de tweede wereldoorlog. We gebruiken Hiroshima alleen als doorvoerhaven en tuffen richting Miyajima-guchi waar het bootje naar Miyajima gaat. Dit bootje is een doorlopende ferryverbinding die elke tien minuten gaat vanuit twee verschillende terminals, daarmee aangevend dat dit een populaire verbinding is. Soms zijn er nog te weinig boten (vgl. Amalandboot) om het volk van de ene naar de andere kant te brengen. Wij zijn relatief laat en de nieuwe aanvoer van mensen is beperkt, de tactiek wordt als succes bestempeld.
Miyajima eiland: je komt aan en het eerste wat je opvalt zijn de mensen, zoveel mensen en ze drommen allemaal samen rond het baaitje van de torii gate. De welbekende poses (peace teken) worden weer aangenomen nadat mensen geduldig in een rij hebben gewacht vanwaar het beste uitzicht wordt verkregen op de torii. De torii gate is overigens oud. Ik ving op 12e eeuw gebouwd en bij laag water kun je naar de gate lopen, bij hoog water staat deze gedeeltelijk onder water. Het is de 8e torii gate die er op dit moment staat want af en toe moet een nieuwe gemaakt worden. We lopen richting onze overnachtingsste en deze is moeilijk te vinden. Japanners zijn altijd bereid om je te helpen een lokatie te vinden (let op: ook als ze het niet weten zullen ze je overtuigd een kant opsturen en ben je uren rondjes aan het lopen). Ons Guesthouse blijkt een luxe villa met kamers in de verhuur voor toeristen en een alleraardigste man die trots is op Japan en zijn eiland en toeristen deze beleving mee wil geven. Je mag het elektrische piano en de gitaar gebruiken, de keuken staat tot onze beschikking en de mega flatscreen ook. Aanlokkelijk maar eerst toeristisch doen!
Miyajima kent ook tempels (verrassing), een berg met kabelbaan en herten (zie Nara). Bovenop de berg kun je apen vinden. We checken eerst een tempel met uitzicht op de torii gate, want het is al half vijf en nog een uur en het is donker. Deze tempel wordt voornamelijk gebruikt als de plek waar je vanaf het eiland een foto moet maken van, jawel, de torii gate, met een peace teken, terwijl iemand "Say cheese" zegt. Dit wordt zeer zeer zeer zeer veel gedaan. De tempel is anders dan andere tempels, omdat deze boven de branding van de zee licht en bestaat uit boardwalks: je hoeft je schoenen ook niet uit te doen hier.
Na deze sympathieke tempel is het tijd voor wat winkels en op zoek naar eten. Hier zie je dat Miyajima een dagbestemming is. De tempels zijn dicht, het wordt donker, mensen gaan naar huis. De winkels gooien de boel op slot om 6 uur waarna de restaurants volgen. Wat er over blijft is weinig. Maar onze gastheer heeft ons een lijstje gegeven met de 7 restaurants die laat open blijven. We lopen rond op zoek naar onze eet bestemming en raad eens: het wordt restaurant nummer 7. Dit restaurant heeft drie tafels, verkoopt knoflookbrood, creme brulee en pasta. M.a.w. de beste greep tot nu toe in de vakantie. Huilend vallen we de kok in de armen na dit feestmaal en gaan de wandeling aan van 200 meter naar onze slaapplek.
Observaties
- Zeep uit pompjes is erg dun. Het lijkt verdunt met water. De zeeppompjes die je bij veel toiletten tegenkomt zijn initieel moeilijk te begrijpen. Knijpen in de flesjes zorgt er niet voor dat er zeep uit komt. Kwaad er tegen praten ook niet. Aan de onderkant zit een tuitje dat je wat in moet drukken. Dan heb je zeep.
- Kranen werken hier andersom bij sommige soort kranen. Om de kraan aan te doen druk je de tap naar beneden. Sluiten is naar boven halen van de tap. Andersom dan bij ons. Het leukste effect is wanneer de kraan aan is en je de kraan uit wilt doen en deze dus vol overtuiging keihard aanzet.
3 november
We gaan het doen, ja, het moet lukken. Drie festivals in 24 uur tijd. We beginnen deze middag in Miyajima en eindigen morgen in Karatsu bij het Karatsu Konchi festival. Maar eerst het eerste doel van de dag en het grote struikelblok. Ontbijten in de keuken in Japan met dingen die we zelf mogen pakken en gebruiken. De keuken is dummy proof gemaakt door allerlei plaatjes die op deuren en kasten zijn geplakt en waarmee wordt aangegeven wat er achter het deurtje schuilt. Er zijn geplastificeerde papieren aangemaakt met uitleg hoe de koffiezetter, bakplaat etc te gebruiken. Maar er werd niet gerekend op deze twee dummies. Ja, brood toasten kan iedereen, dat lukt ons ook, margarine pakken uit de koelkast en jam er op klappen lukt ook. Maar koffiezetten blijkt een moeilijke horde. De essentie is: probeer zoveel mogelijk knopjes uit die je ziet, uiteindelijk gebeurt er iets. Tru had haar zinnen gezet op een lokale Japanse lekkernij: okonomiyaki, basically een soort van pannenkoek met groente/vis/zeevruchten/vlees erdoor met een saus erover. Dat ding moest op de grillplaat. Een tiental minuten later hadden we lekkere chinese groentesoep klaargemaakt op de grillplaat. Positief is: we hadden door hoe de grillplaat te gebruiken. Na een hernieuwde poging om okonomiyaki te vinden in de diepvries gingen we voor poging twee en die was wel goed. Hoe was je Okonomiyaki? Niet jakkie, best goed. Opvallend punt tijdens het ontbijt. We ontbeten samen met twee Fransen die goed Engels konden en die aardig waren, het kan wel!
Ok, het is nog voor tien uur, Het is nog rustig. Op naar de eerste stop: een nature trail. Een voorstelling werd gemaakt van een jungle pad vol diertjes waarbij we glibberend over boomstronken ons een weg moeten banen over het eiland. Nee, het is een wandelpad waar je naar bomen kunt kijken en minder herten ziet dan in het dorp. Het pad leidt ons wel naar een tempel. Deze tempel blijkt een verrassing en heeft werkelijk alles: souvenirstands met antiek waar we de beste man met een smile achter laten, honderden lichtjes in een grot, honderden beeldjes van buddha met gebreide mutsjes, uitzichten, klokken die je mag luiden, rammelaars die je mag laten rammelen en maar een klein deel waar de schoenen uit moeten. We benoemden de Daisho-in tot ultieme Japan tempel waar het rustig is en alles mag. We spenderen hier dan ook ruim anderhalf uur en vervelen ons geen tel.
Beneden bij het strand lopen we richting de torii gate want het is laag water. Dit is een populaire lokatie getuige de honderden Japanners die al bezit hebben genomen van het zand rondom de gate. Overigens is dit de enige plek geweest is Japan waar we echt het gevoel hadden: hier is het druk. Iets verderop is een tempel en daar beginnen ze om 13.00 uur aan een oud ritueel. Kobo Dashi is ook hier geweest (hij heeft het druk gehad) en heeft een vuurtje gestookt. Dit vuurtje brandt 1200 jaar onafgebroken en elke jaar wordt vanuit dit vuur een vuurritueel uitgevoerd. Monniken steken een stapel coniferentakken in brand. Waarom coniferen vraag je je af? Goede vraag, want deze branden niet zo lekker en geven eerst heel veel rook. Dat hebben we gemerkt. Het is onderdeel van het interactieve deel: zet het publiek in de rook en betrek ze op deze wijze innig bij dit ritueel. Hoestend en proestend met ogen die branden van de rook zet je door. Als het echt brandt wordt het wel minder met de rook. Dat klopt, maar het wordt te heet voor het publiek wanneer je vooraan staat (getuige ook de brandwond die Tru oploopt door as dat op haar valt). Wil je geroosterd worden, dan blijf je vooraan staan. Opvallend is dat Japanners die vooraan staan minder aanstalten maken om mensen terug te duwen naar de koelte. Tru zet een aantal meter mensen verder naar achter en redt hen van een aantal tweedegraads brandwonden. Dit vuur wordt gebruikt om te zuiveren (de bekende bordjes met wensen gaan in de fik) en daarna worden de kolen gebruikt om over te lopen. Het publiek mag meedoen wanneer men dit wil.
We nemen afscheid van Miyajima en onze gastvrije gastheer, werkelijk waar number 1 in Japan tav overnachtingsplekken. Het is tijd om naar de overkant te gaan en ons richting Saga te begeven: waarom? Voor het tweede festival binnen 24 uur. Het international balloon fiesta. HEte luchtballonnen vanuit de hele wereld komen bij elkaar om aan racen te doen en 's avonds een lichtshow te geven met hun branders. De racen maken ons weinig uit maar de lichtshow gaan we voor. De trein lijkt wederom een horde. De reserved seats zijn vol maar we besluiten de nonreserved te gaan checken. De non reserved blijkt volledig leeg te zijn en we kunnen dus zonder issues aan boord. De treinen richting Kyushu zijn overigens nieuwer dan de andere en stoelen zijn soms erg ruim. Zo ruim, dat je bijna niet weet hoe je er in moet gaan zitten want er zijn zoveel mogelijkheden.
Wat is er naast ballonnen te beleven in Saga? Volgens ons niet veel, de stad is niet heel erg aantrekkelijk, overnachtingsmogelijkheden zijn beperkt en alles staat in het teken van de ballonnen. Omdat er maar beperkte overnachtingsplekken zijn komt er een kink in een constante die we tot nu toe hadden gehanteerd: geen Japans guesthouse of Ryokan maar Comfort Hotel a la Amerikaans concept. Een voordeel: je kunt je schoenen binnen aanhouden, een ander voordeel is je eigen douche en toilet naast je kamer. Een nadeel: de gemiddelde bezemkast heeft meer ruimte. Je dropt je tassen in het gangpad, springt op bed en vraagt je daarna af hoe je ooit weer van het bed afkomt en je kamer uit komt. Vanuit ons hotel overbruggen we de enorme afstand naar het station (2 minuten) en dan aan boord van trein naar het terrein. Het festivalterrein doet zijn naam eer aan. Kleine en grote tenten wisselen elkaar af. Er is een junkfood boulevard waar je Japanse junk soort eten kunt checken en bandjes spelen op verschillende podia. Aan een van de uiteinden van het terrein maken een paar ballonnen zich klaar voor het spektakel maar er is nog tijd genoeg om een verkenning te maken van het junkfood spektakel dat wordt aangeboden. Okonomiyaki en balletjes gevuld met octopus en veel saus meuk er over, gecombineerd met een lemonade uit een plastic zak zorgt voor een goede bodem.
HEt lichtspektakel gaat beginnen, de ballonnen staan opgesteld. Een band speelt een deuntje en op dit deuntje schieten ballonnen hun gasflessen open. Je kunt niet tussen de ballonnen doorlopen, er is een gigantische dijk waarop tribunes zijn gezet waar je over de hele lengte van dit spektakel de ballonnen kunt bekijken. Een soort van snelweg loopt tussen de tribune en de ballonnen waarover je kunt flaneren en naar de ballonnen kunt kijken. Het is opletten geblazen wanneer de presentatrice , ichi, ni, san (1,2,3) roept, want dan gaan alle ballonnen tegelijk aan. Het spaktakel duurt 45 minuten afgesloten met vuurwerk en de hele meute zet zich in beweging richting stationnetje dat een keer per jaar wordt gebruikt voor dit festival, resulterend in een menselijke file van ruim een kilometer. We besluiten het festivalterrein nader te onderzoeken en zien spelletjes, meer eten en drank dat je kunt kopen. De rij wordt voor onze richting nog niet korter, maar de andere kant op met de trein is leeg. We hebben toch een treinpas en gaan de andere kant op en stappen op het 1e station uit om de omgekeerde reis daar uit te voeren. Jammergenoeg stappen we uit om een tijdstip dat we daar nog 40 minuten moeten wachten en ons plan van tijdwinst volledig misloopt. Terug bij de ballonnen is de rij zo ongeveer opgelost (onze trein stroomt nog wel vol) en hier kunnen we dus getuige zijn van een staaltje Japanse efficientie (poof, weg is de rij of misschien passen er gewoon meer Japanners in een trein).
Japans is op zich niet een moeilijke taal. Alleen lijken veel woorden op elkaar en is het schrift niet te begrijpen. Een van de weinige dingen die we kunnen is tellen. Heel handig om aan te geven dat je niet 1 maar 2 keer noedels wilt. Van 1 tot en met 10:
ichi; ni; san; yon; go; roku; nana; hachi; kyu; yuu. Je kunt dit overigens ook met vingers aanduiden. Daarnaast zijn belangrijk goedendag (konnichiwa), goedenavond (konbanwa), goedenmorgen (ohayo), dank u wel (arrigato). Laat op deze woorden Gozaimasu (u spreek je hier niet uit, waarom weet ik niet) volgen en je bent alweer wat beleefder richting Japanners.
4 november
Het Comfort hotel verrast ons met ontbijt. En nee, niet een van die slechte Amerikaanse meuk ontbijten waar je een verlopen donut, met slappe koffie krijgt aangevuld met wafels uit vage wafelmix die je zelf in een wafelijzer klaar maakt. Nee, dit een buffet met keuze uit yoghurt, brood, Japanse stuff, soepen etc. We slaan stijl achterover van verbazing. Een compliment richting dit etablissement. Wanneer je uit je kamer weet te komen, dan word je ook beloond. Alleen de jus is flink aangelengd met water. Je moet kritisch blijven ook bij dit soort meevallers. Wel jammer dat je niet zelf zo'n slechte wafel in elkaar mocht zetten met Japanse wafelmix overigens.
De tassen laten we achter want we gaan heen en weren richting Karatsu. Het festival daar vindt over drie dagen verspreid plaats en vandaag is de laatste dag waarop van 10.30 tot 16.30 een aantal draagbare praalwagens door het dorp worden gesleept onder het genot van sake. Zonder sake houd je het niet vol om drie dagen lang met een dergelijk gewicht rond te lopen in je dorp. Het festival zelf kent een climax op een avondronde door het dorp, maar dit viel tegelijk met ballonnen, wat zou je zelf kiezen wanneer je de keuze had tussen ballonnen kijken en onbeperkt sake drinken in een dorp vol Japanners?
We kozen een strategische plek waar de optocht over een 40 minuten langs zou komen. De plek was op een brug en lekker rustig. Tien minuten voordat de optocht begon werd echter duidelijk dat je niet op de brug mocht staan (daarom was het daar zo rustig) en propten ons tussen het publiek op de voorste rij. Ik zekte propte maar het was nog steeds op een vrij rustig stuk in vergelijking met de rijen diktes die verderop stonden. Tegenover ons stond een vat met sake dat bedoeld was voor een aantal dragers met een aantal enthousiaste dames achter het vat met houten scheplepels. Op een gegeven moment tijdens de parade begonnen ze ineens enthousiast bekertjes vol te gooien met hun sheplepel (een voor een, niet heel efficient of snel), want hun draagwagen kwam er aan. Elke draagwagen vertegenwoordigt een wijk. Een keer per jaar komen deze dan uit de opslag, worden afgestoft en gaan met veel lawaai door het dorp. Toen de draagwagen van 'onze' wijk langskwam werd het gezang van "HIJA HIJA" harder en enthousiaster (ze wisten dat ze sake zouden krijgen). En jawel de bekertjes sake werden uitgedeeld (ook aan ons: dit was overigens de beste sake van de reis tot nu toe. Zoet maar niet te zoet, lekker weg te drinken in de ochtend). Vanaf de wagen werden snoepjes uitgestrooid over de buurt (nou ja snoepjes, grote gekleurde pepernoten gemaakt van rijst zonder smaak) en de parade kwam een aantal minuten tot stilstand zodat de buurt op en top kon genieten van hun wagen. In totaal kwamen een stuk of tien wagens langs, mooi gedecoreerd, gesleept door een lange rij mensen (kinderen en mannen) en geduwd door een paar man, allemaal verkleed in kimono outift. Overigens mogen de vrouwen niet meedoen aan dit soort rituele activiteiten aangezien ze onrein zijn. Elk geloof heeft zo zijn eigenaardigheden. Daarmee halen we wel ons doel van 3 festivals binnen 24 uur.
De weg terug in de trein ging vlot (zoals bijna altijd in Japan) en onze tassen waren nog aanwezig in het Comfort hotel. Op naar Kumamoto! Kumamoto, welbekend vanwege zijn oude kasteel dat het speelveld was van de laatste samurai opstand. Uiteindelijk werden de samurai daar voorgoed verslagen door het moderne Japanse leger en het kasteel werd in de as gelegd. Maar, natuurlijk werd het herbouwd en het is een van de grootste van het land (het komt vast voor op een lijstje van drie). Kumamoto bleek ook nog de bakermat te zijn van Kumamon, een alleraardigst zwart mascotte beertje dat op elke automaat en in elke winkel staat en geld als de officiele mascotte van Kumamoto en je aanzet tot vooral meer consumeren en kopen. Volgens mij zag ik Kumamon Coca-cola, Marlboro, rijst, karaoke en sake aanprijzen. Een zeer sympathieke beer. We zouden in Nederland ook dergelijke mascottes moeten adopteren en deze wiet, kaas, klompen en fietsen laten aanprijzen.
Het kasteel werd tegen de schemering bezocht en daarna was het tijd om wat te eten. De keuze is reuze in Kumamoto en dus werd het vandaag pizza (we zien een kentering in de toename van traditionele Japanse gerechten). Het was wel een pizza die in de top drie van slechtste pizza's uit een restaurant binnekomt. Nummer 1 is nog altijd Cici's pizza uit Orlando (welcome to Cici’s pizza....bleghhh), nummer 2 deze, nummer 3 een pizza uit een obscuur 4 Euro restaurant voor elke pizza in Groningen waar je anderhalf uur op moest wachten.
Slapen deden we in een guesthouse, een zeer interessant guesthouse waar de kamer net zo groot was als de twee tatami's waar we op gingen slapen. De tassen gingen tegenover in een aparte tassenkast, want daar was geen ruimte meer voor op de grond. Wat je ook in dit guesthouse kunt doen is schoenen en t-shirts en sjalen zelf bedrukken in de kelder. De kelder is diep en ligt onder de keuken. We hebben een jongedame de kelder zien ingaan. Of ze op een later moment weer boven is gekomen, is ons onbekend.
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
